Razzia Beverwijk & Velsen-Noord

Piet werd opgepakt op het station Beverwijk toen hij met de trein vanuit Uitgeest aankwam. De heer Blokland vertelde mij dat Piet voor de Duitsers op het strand van IJmuiden moest werken aan de versperringen voor een invasie. Omdat ze achter liepen op de planning werden de mannen verplicht om ook op zondag te komen werken.

Schafstädt.
De groep van 100 Hollanders werkte van ongeveer 9 oktober 1944 tot 23 of 26 november 1944 aan de landingsbaan van een nieuw aangelegd vliegveld bij Schafstädt. Ze woonden en sliepen in een dichtgetimmerde veldschuur die door de mannen schaapskooi genoemd werd omdat tot het moment dat zij kwamen er daadwerkelijk schapen in deze schuur gehouden werden. Deze schapen graasden op het vliegveld en zorgden zo voor het aanstampen van de ondergrond. In Nederland lopen daarom schapen op de dijken.

Volgens Jaap Epskamp is Piet Besse in de schaapskooi van Flugplatz Schafstädt overleden. Op een avond zat Piet naast Simon van der Meij op een bankje in de buurt van de kachel. Hij had het koud en vroeg Simon of hij wilde ruilen zodat hij dichter bij de kachel zat. Simon deed dat onder de voorwaarde dat, als hij wegging, Simon z'n plaats weer terug zou krijgen. Ze wisselden van plaats. Even later viel Piet opzij en was overleden. Jaap heeft hem afgelegd en gekist.

Begraven.
Als overlijdensplaats wordt, op de website van de oorlogsgravenstichting www.ogs.nl, de onbekende plaats Ammenburg in de Landkreis Querfurt aangegeven. Mogelijk wordt hier Ammendorf bij Halle bedoeld. Twee getuigen, Jaap Epskamp en Bert van Oosten hebben verklaard dat Piet Besse is overleden in de schaapskooi van het Platzkommando Schafstädt.

Op een lijst van de gemeente Beverwijk, opgesteld in 1945, is aangegeven dat Piet begraven is in Obhausen. Jaap Epskamp verklaarde aan Martin Pabst dat er begraven werd op de grote begraafplaats in Schafstädt. Martin Pabst is de schrijver van het boek over het AEL Zöschen: “Der Tod ist ein Taeglicher Gast” (Verlag Doris Mandel, Halle 1998). Zie blz. 58. Jaap verklaarde ook dat niet hij maar Frans Korf de begrafenissen verzorgde.

Piet Besse was de eerste Nederlander van de 26, die in de Schaapskooi in Schafstädt overleed. Het is goed mogelijk dat hij in Schafstädt begraven is. Bij het exhumeren en overbrengen van 25 stoffelijke overschotten van het Nikolai-kerkhof in Obhausen naar Nederland wordt grafnummer 1 niet vermeld. Logischer wijze zou Piet Besse in dit graf begraven zijn. Zie de lijsten van iTS Bad Arolsen.

Ook in Zöschen werden de eerste drie overledenen van het ArbeitsErziehungsLager op de gemeentelijke begraafplaats begraven. Daarna vond men het raadzaam om de overledenen, gezien het aantal overlijdens, op een aparte begraafplaats in de Aue te begraven.

 

Genealogische gegevens:

Op 16 april 1944 woonde de familie Besse op Kleis 6 Uitgeest. Aan dit adres stuurt Piet een illegaal briefje uit Kamp Amersfoor gedateerd 23 mei 1944. De familie werd door de Duitsers gedwongen te verhuizen van Kleis 6 naar Kleis 39.

De ouders van zijn: Pieter Besse, geboren Uitgeest 26-11-1895, overleden 11-12-1969. Gehuwd Castricum  03-01-1924 met Dirkje Hendrika Veenstra, geboren Castricum 28-07-1902, overleden 07-10-1980. Piet werd bij dit huwelijk erkend door zijn vader.