Opgepakt
Ben woonde met zijn ouders in Wijk aan Zee. In 1942 werden ze geëvacueerd. Wijk aan Zee werd ontruimd in verband met een mogelijke inval van de geallieerden.
Ze mochten weer terug naar Wijk aan Zee, echter binnen 2 maanden moesten ze weer weg. Het huis in de Rijvordtlaan was bezet. Ze zijn toen in het huis aan de Schulpweg in Velsen-Noord terecht gekomen. Na de Razzia zijn ze weer verhuisd naar de Rijvordtlaan.
Ben voetbalde bij ADO in Heemskerk. Hij was zaterdag 15 april 1944 bij zijn vriend die ondergedoken was bij Kapper Konijn in Heemskerk. Ben had echter zijn voetbal schoenen vergeten. Hij had ze die zondag nodig dus is hij lopend teruggegaan naar de Schulpweg in Velsen-Noord waar hij op dat moment woonde.
De volgende morgen lag Ben nog wat uit te slapen toen er plotseling 3 Duitse soldaten op de deur bonkten. Ben riep nog naar beneden “niet opendoen”, maar even later stonden de Duitsers in zijn slaapkamer.
Adriaan Schellevis stond voor zijn huis toen Ben met een groep opgepakte jongens voorbij kwam. Adriaan werd direct meegenomen naar Bioscoop “De Pont”.
Kamp Amersfoort
Dat Ben voetbalde blijkt uit een passage uit het dagboek van Theo Schuijt.
Woensdag 17 Mei.
Op deze dag hebben we het genoegen gehad van Lange Jan, de Blockoudste 1, om tegen een elftal van gevangenen te mogen voetballen. Er werd een stevig elftal in elkaar gezet en de jongens wonnen met liefst 8-1! Het elftal bestond: Kees Bol; Gerard Kleijne en Toon v.d.d Bos; Wim Appel, Piet Rem en Mat Versteeg; Jan Verbeek, Piet Bleeker, Wim v.d. Meij, Ben Zuiderduin en Kees Dekker. En dan waren er goede reserves in overvloed, o.a. Nier Grapendaal, Aat van de Winkel, Henk Verkooijen, Zandstra van Z.F.C. en ook deed Giel Aris soms als midvoor met de gijzelaars mee. Er werd geknard met een lichte voetbal, die door het Rode-Kruis beschikbaar was gesteld, en het was bevorderlijk voor het uithoudingsvermogen van de voetballers, dat het terrein (voorplein) van kleine afmeting was en de speeltijd nooit langer dan een uur bedroeg. Ook kregen de jongens dien dag een overschep uit de middagpot.
Dat het een sterk elftal was, bewees dat ze het sterkste gevangenenelftal versloegen, slechts één keer gelijk hebben gespeeld en verder grote overwinningen hebben behaald, zoals 8-1, 4-0, 4-1, 7-1, 12-0 !
Braunschweig.
Toen de jongens in Braunschweig uit de trein stapten zagen ze dat de hele stad in puin lag. Ze werden iets ten zuiden van Braunschweig in Mascherode ondergebracht in houten barakken in het bos.
Walbeck
In Walbeck werden ongeveer 600 jongens ondergebracht in een grote circustent en veel kleine tentjes. Overdag was het bloedheet en s’-nachts ijskoud in deze tenten. In oktober/november zijn de jongens ondergebracht in danszalen bij café Lauenroth en café Berentz in Walbeck.
Ben moest om 04:00 uur in de ochtend opstaan. Om 04:30 werden ze afgemarcheerd naar de mijnschacht. Ze werkten in 2 ploegendienst 12 uur per dag 6 dagen per week.
Werken in de mijn.
Ben werkte op een diepte van 360 meter. Hij moest allerlei kleine onderdelen maken op een draaibank. Deze onderdelen werden samengevoegd tot vliegtuigmotoren.
De jongens die in de mijnen werkten kregen extra voedsel, o.a. Rode Kruis pakketten uit Zwitserland. (Het Nederlandse Rode Kruis heeft tot veler verdriet aan geen enkel slachtoffer van de Razzia van 16 april 1944 pakketten gestuurd in Duitsland).
Ben rookte niet, dus de sigaretten uit de voedselpakketten kon hij goed gebruiken om iets voor elkaar te krijgen bij de Duitsers of zijn maten van extra rookwaar te voorzien.
Ben verdiende ongeveer 20 Reichsmark per week. Hij had geen vrouw of verloofde in Nederland. Het maakte hem niet veel uit wat hij verdiende. Hard werken probeerde hij te voorkomen. Als de Duitsers maar tevreden bleven dan werden ze niet vervelend.
Hij werkte o.a. met Leo Slotemaker in de mijn bij Grasleben/Walbeck
Terug naar huis.
Herman Schoone wilde na de bevrijding op 18 april 1945 zo snel mogelijk naar huis.
Na enig aandringen van Herman is Ben met hem meegegaan. Ze liepen ongeveer 25 a 30 kilometer per dag. Voor eten en overnachten belden ze aan bij Duitse burgers. Omdat ze Hollanders waren was het géén probleem.
Ze kwamen in Overijssel de grens over. Op dat ogenblik was de voedselvoorziening in het westen van Nederland nog niet op orde. Het gebied was ook nauwelijks bevrijd. Herman en Ben worden opgevangen door de Douane. Ze hadden géén persoonsbewijs “Ausweis” bij zich en vertelden de Douane dat ze gevangen gezeten hadden in Duitsland. Ze werden met een grote truck naar Limburg gereden daar zijn ze een maand tot 6 weken gebleven. Vandaar uit zijn ze naar Sint Michielsgestel in Brabant gebracht. Ook hier bleven ze niet lang. Ze werden naar Kamp Amersfoort gebracht! Gelukkig was het er nu schoon en liepen er allerlei zusters rond.
Begin juli zijn ze vertrokken uit Kamp Amersfoort. Ze konden in Haarlem of Uitgeest uit de trein stappen. Ze zijn naar Uitgeest gegaan en kwamen daar een bekende van de voetbal tegen die een auto regelde. Zo werd Ben naar zijn ouders in de Rijvordtlaan nummer 28 gebracht.
Op de overgetypte transportlijsten was niet duidelijk of zijn kampnummer in Amersfoort 854 was. De Geldverwaltungsoverzichten uit Kamp Amersfoort bevestigen dit nummer.
Genealogische gegevens.
Ben huwde Beverwijk circa 26-06-1954 Helena Maria (Lena) Bol, geboren 30-08-1929, overleden 14-03-2003.
De ouders van Bernard zijn Gerrit Zuiderduin, geboren Wijk aan Zee en Duin 04-04-1884, overleden. Huwde Wijk aan Zee en Duin 21-08-1912 Wilhelmina Duin, geboren Wijk aan Zee en Duin 05-04-1886, overleden.
|
