Razzia Beverwijk & Velsen-Noord

Herbegraven op het kerkhof van de Onze Lieve Vrouw van Goede Raad aan de Arendsweg 59. Graf Rij K nummer 7.

Aan het begin van de oorlog woonde Jan in Wijk aan Zee aan de Voorstraat 32. Toen de huizen aan de Rijvordtlaan in 1942 afgebouwd waren is hij vanuit Wijk aan Zee geëvacueerd naar Beverwijk.

De Razzia en de gevolgen.
Als reactie op het doodschieten door het verzet van een drietal N.S.B.’ers op 6, 13 en 14 april 1944 besloot de Duitse bezettingsmacht een Razzia te houden in Beverwijk en Velsen-Noord met als doel 500 jonge mannen in de leeftijd van 18 jaar tot en met 25 jaar te gijzelen in kamp Amersfoort totdat de dader van deze moorden zich gemeld had.

Op Zondagmorgen 16 april 1944 trok een groot aantal Duitse soldaten Beverwijk en Velsen-Noord in en sloot systematisch straten af. Men ging van huis tot huis om jongens op te pakken. Met harde hand werden de jongens verzameld in de bioscoop “de Pont” in het voormalige hotel de Prins bij de pont in Velsen-Noord. Om 13:00 uur werden ze afgemarcheerd naar het station in Beverwijk in rijen van 5 gevangenen met links en rechts bij iedere rij een Duitse soldaat. Met veewagens werden ze vervoerd naar Amersfoort waar ze in de namiddag aan zijn gekomen. Daar afgemarcheerd op dezelfde wijze als in Beverwijk naar het Polizeiliches Durchgang Lager Amersfoort.

In dit kamp hadden ze de status van gijzelaar. Nadat Jan Bonenkamp in juni 1944 in Zaandam opgepakt was werden ze niet vrijgelaten maar behandeld als gevangenen. Tussen 16 april 1944 en 11 augustus 1944 zijn ongeveer 155 jongens vrijgelaten.

Op 28 juni 1944 werden de gevangenen o.a. uit de Merwede, Groningen en Beverwijk geselecteerd voor transport naar Duitsland. Dat transport vond plaats in de nacht van 6 op 7 juli 1944. Enkele dagen voor deze transportdatum werden de gevangenen alsnog kaalgeknipt.

Op 7 Juli om 02:30 stonden ongeveer 650 gevangenen in rijen van 4 aangetreden voor transport op de appelplaats. Om 04:30 vertrok de trein van station Amersfoort richting Duitsland. In Hengelo werd gestopt. Van Hengelo via Bentheim, Braunschweig (waar ongeveer 200 gevangenen achterbleven namelijk degene met achternamen van S t/m Z), via Halle naar Schkopau.

Daarna door naar het kamp “De Kippe” bij Böhlen (onder Leipzig). Dit was een tijdelijke verblijfplaats waarbij de gevangenen in bordkartonnen tenten op stro sliepen. Het kamp was gevestigd op een stortplaats van de Bruinkoolmijn. Bij regen liepen een aantal plekkin in dit kamp vol water zodanig dat men soms tot aan de buik door het water moest waden. In dit kamp verbleven de dwangarbeiders van juli 1944 tot november. Het werk bestond uit het lossen van wagons met puin uit de gebombardeerde steden.
De gevangen moesten zelf een onderkomen bouwen in Peres, een aantal kilometers zuidelijker waar ze in december naartoe zijn gegaan. Het dorpje Peres inclusief de barakken van kamp “Alpenrose” is rond 1983 verdwenen door de bruinkoolafgraving.
Van de 650 gevangenen die op 7 juli op transport gingen zijn meer dan 150 gevangenen aan ziekte, ondervoeding en mishandeling overleden.

Genealogische gegevens:

Johannes Gerardus de Boer is een broer van Gerardus Johannes de Boer.

De ouders van Johannes Gerardus zijn: Jacobus de Boer, geboren Wijk aan Zee en Duin 02-08-1891, overleden Beverwijk 09-11-1943. Huwde Wijk aan Zee en Duin 08-05-1918 Petronella Margaretha van Baar, geboren Beverwijk 9-10-1893, overleden Beverwijk 15-7-1983.