Razzia Beverwijk & Velsen-Noord

Opgepakt
Piet had een paard dat stond aan de Corverslaan in Velsen-Noord. Zondag ochtend 16 april 1944 rond 7 uur ging hij zijn paard voeren. Hij ging de poort in en ziet een auto met Duitse militairen aankomen. 2 Duitsers zwaaien naar Piet met een beweging als: “ga terug, ga terug”

Als hij na 1,5 uur klaar is met zijn paard rijdt hij over de Doodweg en de Burgemeester Weersstraat en kijkt in de richting van de pont. Hij ziet de overvalwagens staan. Mevrouw van der Lem zegt tegen hem: “Piet ga gauw naar huis want er is een Razzia.“
Als hij thuis komt zegt zijn moeder dat Ber in de kerk zit. Piet bedenkt dat Ber niets weet en gaat hem uit de kerk ophalen omdat hij anders opgepakt wordt. Als hij de hoek omgaat om de kerk in te gaan en ziet hij 5 Duitsers staan. Hij zegt tegen Ber “We gaan door de pastorie en de tuin naar huis.”

Thuisgekomen zegt hij tegen zijn vader “Ik ga de kelder in.” Zijn vader ontraadt hem dat want als ze binnenkomen kijken ze direct in de kelder.

Piet en Ber gaan via hun tuin over de schutting de tuin van Rooie Smit in met de bedoeling om in de boomgaard te gaan liggen. Wat verderop is de nieuwbouw van Watervliet daar staan Duitsers die hen over de schutting zagen klimmen. De Duitsers kwamen direct hun richting uit. Ze lopen langs de schutting naar dokter Fierstra die hen waarschuwt voor de Razzia. Ze gaan tussen de garage en de schutting staan. Als de Duitsers op het erf komen schieten ze in de lucht en roepen “Kommen Sie te voorschijn anders schieten we jullie dood.” Piet en Ber bleef niets anders over dan zich met de handen omhoog over te geven. De Duitsers dachten dat Piet en Ber vluchten omdat ze de daders waren van de moorden op de NSB’ers die de afgelopen dagen gepleegd waren. Piet en Ber werden naar bioscoop “De Pont” afgevoerd.

Firma Fränkel en Viebahn
Aan het einde van de oorlog, waarschijnlijk in maart 1945 werden Piet en Ber Nagel en Ben Numan tewerkgesteld bij de Firma Fränkel en Viebahn aan de Händelstrasse in Holzhausen in het Oostelijk deel van Leipzig. Deze firma maakte voor de oorlog kachels waarin bruikool gestookt kon worden. Tijdens de oorlog is men granaathulzen gaan maken. Op 18 april 1945 zijn ze, zonder slag of stoot, bevrijd door de Amerikanen. Zie voor meer informatie onder "Links" "Werkplekken van dwangarbeiders".

Terugkeer
Na de bevrijding door de Amerikanen kwamen ze in een opvang kamp bij Leipzig terecht.
Ze zijn daar een paar dagen geweest. De Duitsers moesten hun fototoestellen inleveren bij de Amerikanen. Piet was in de buurt en kreeg van één van de Amerikanen een zojuist ingeleverd fototoestel. Piet en Ber werden gekeurd door een arts in verband met de terugreis naar Nederland. De lichamelijke toestand van Ber was zodanig dat hij niet naar Nederland kon. Ber moest naar een Sanatorium aan de Bodensee waar hij 6 weken gebleven is. Piet heeft zijn broer niet in de steek gelaten en is, ondanks protest van de Amerikanen, met Ber meegegaan naar het Sanatorium.

Nadat Ber wat hersteld was zijn ze op transport gesteld naar Parijs waar ze 4 weken gebleven zijn. Piet heeft daar het fototoestel verkocht zodat ze wat geld hadden voor een hapje en een drankje. Vanuit Parijs zijn ze naar Brussel gegaan waar ze ook 4 weken gebleven zijn. Zowel in Parijs als in Brussel werden ze hartelijk ontvangen.

Na Brussel werden ze doorgezonden naar Eindhoven. Hier moesten ze in een school slapen en was er géén sprake van enige ontvangst. Doorreizen naar Beverwijk zat er voorlopig niet in zei men. Ze besloten hier niet te blijven en de volgende dag met de trein naar Utrecht te gaan. Op het station Eindhoven kregen ze geld van een wild vreemde voor de reis. Van terugbetalen wilde deze man niets weten. In Utrecht zijn ze direct naar hun Oom Klaas gegaan die een café had. Ze wilden graag verder maar vervoer was niet mogelijk. Oom Klaas bedacht dat hij nog een oude tandem in de kelder had staan.

De volgende morgen is de tandem rijklaar gemaakt en zijn ze vertrokken richting Beverwijk. In de avond kwamen ze aan in een café in Hoofddorp. De waard vroeg hen te blijven slapen, maar Piet en Ber wilden na een drankje direct door naar Beverwijk.

S’-nachts kwamen ze aan bij de Velserbrug over het Noordzeekanaal. (Waar de huidige pontverbinding is). Deze draaibrug werd gebruikt voor de trein, maar omdat die niet meer reed was hij met hout betimmerd zodat je er lopend overheen kon. De brug werd bewaakt door een Amerikaanse soldaat die hen tegenhield. Toevallig was er een meisje bij deze soldaat die de jongens herkende waardoor de soldaat toestemming gaf om de brug over te steken.

n september 1944 werd Velsen-Noord ontruimd en deels afgebroken. De ouders van Ber en Piet vertrokken naar Meerstraat 86 in Beverwijk, boven het pakhuis van N.J. Schuijt, de vader van Trudy Schuijt, de verloofde van Piet.

Laat op de avond kwamen ze aan op Meerstraat 86. 
Piet stond te bellen met zijn fietsbel, zijn vader keek maar zag niet wie daar stond. Pas toen zijn moeder naar buiten keek werden Piet en Ber herkend. Het was half juni 1945 dat ze weer thuis waren.

Buren en familie overspoelden de jongens en hun ouders met bloemen. Bijgaande foto getuigt daar van. Piet en Ber op het platje achter Meerstraat 86. De tweede foto is van Piet met zijn verloofde Trudy Schuijt.

Genealogische gegevens.

Ber en Piet Nagel zijn broers. Bij het huwelijk van Ber werd Henk Meijer hun zwager.

Ber huwde 30-09-1947 (kerkelijk in de OLV. van Goede Raad te Beverwijk op 06-10-1947) Maria Cornelia Nelis geboren Wijk aan Zee en Duin 24-08-1925, overleden Heemskerk 22-02-2022. Dochter van Cornelis Reinier Willebrordus Nelis en Anna Cornelia van der Lem, in café Scheiwijk Arendsweg 1 Wijk aan Zee en Duin, vanaf 1936 Arendsweg 64 Beverwijk.

De ouders van Ber en Piet zijn Krijn Nagel, geboren Heemskerk 08-10-1891, overleden Velsen 11-12-1972. Gehuwd Beverwijk 23-07-1914 met Maria Brakenhoff, geboren Velsen 18-04-1893, overleden Velsen 16-09-1978.