Razzia Beverwijk & Velsen-Noord

Gert werkte als medisch laborant op de Hoogovens. Hij was een van de 111 Hoogoven medewerkers die bij de Razzia van 16 april 1944 gearresteerd werd en afgevoerd is naar Kamp Amersfoort. Zie voor totaallijst Hoogovens IJmuiden.

Gert was de week voor de Razzia vrij van zijn werk als laborant op de Hoogovens. Hij had de tijd gezellig doorgebracht met zijn moeder. Op zaterdag 15 april 1944 was hij naar een uitvoering van de Mattheus Passion in Haarlem geweest.

Een bijzonder voorval kwam onlangs aan het licht toen Gert een kopie van de originele transportlijsten onder ogen kreeg. In de groep S t/m Z was eene Gerrit Tierstra opgenomen met exact dezelfde geboortedatum en woonadres als Gert. Gert vertelde het volgende: Bij de voorbereiding van het transport werden de ruim 700 mannen nogmaals geteld. Bij deze telling bleek er 1 meer op de transportlijst te staan dan dat er mannen aangetreden waren. “De blonde en de zwarte”, de vrouwelijke administratieve ondersteuning van de kampleiding kwamen er niet uit totdat Gert Fierstra zich meldde met de veronderstelling dat hij tweemaal op de transportlijst voorkwam, eenmaal onder de naam Fierstra en eenmaal onder de naam Tierstra. Dat bleek juist te zijn. Kotälla was kwaad dat het tellen zolang moest duren door die stomme fout en veroordeelde Gert tot stokslagen. Gert was het hier niet mee eens en sprak Kotälla erop aan dat alleen door zijn toedoen de fout ontdekt was en dat stokslagen daarom onrechtvaardig zijn. Kotälla, waarschijnlijk overdondert door deze terechte reactie, gaf toe en Gert kon gaan zonder straf.

Zijn naam wordt genoemd in de brief van het "Kaalkoppen Commando" van ongeveer 12 juli 1944 uit het kamp bij de Buna Werke in Schkopau. (Zie onder Schkopau, Gemeinschaftslager)

De Kippe en Alpenrose
Langs het hek op de Kippe liep een pad voor de bewaking. Er stonden verschillende schijnwerpers langs het hek. Zoals beschreven door Ted Duin en Harmen Reinders hadden de hardboard tentjes allerlei namen zoals Villa Sursum Corda, de Wijkertoren, Strawberries mocht niet want dat was Engels. De Amsterdammers lagen achter in het kamp in rechthoekige houten hokjes. Deze hokjes hadden namen als Penose en Bet de Beer.

In november 1944 werden alle jongens doorgelicht in Borna. De Duitsers waren erg benauwd dat de zeer besmettelijke longziekte Tuberculose (TBC) zou uitbreken.

Gert heeft de voedsel situatie op De Kippe en Alpenrose bestudeerd en is tot de conclusie gekomen dat er dagelijks 1.200 Kilo Calorieën aan voeding werd verstrekt. De jongens die op de fabriek werkten kregen een Arbeits- en/of een Lange Zulage van ongeveer 850 Kilo Calorieën. In totaal 2.050 Kcal. Dit is niet voldoende om arbeid, laat staan zware arbeid, te verrichten. Het is voldoende voor een dag niets doen.

Het commando waaronder Gert hoorde stond onder leiding van Heinz. Deze Heinz zorgde voor Frühstück (ontbijt) op de fabriek. Ook liet Heinz de jongens zo min mogelijk marcheren, alleen als ze door het dorp liepen of in de buurt van het kamp kwamen moesten ze marcheren en zingen. De Hollanders zongen dan vaak “Oranje” getinte liedjes zoals:

't Is de plicht dat ied're jongen
Voor d' onafhankelijkheid
Van zijn geliefde Vaderland
Zijn beste krachten wijdt
Hoezee, hoezee, voor Nederland hoezee
Hoezee, hoezee, voor Nederland hoezee
Voor Koningin en Vaderland
Waakt ied're jongen mee-ee
Voor Koningin en Vaderland
Waakt ied're jongen mee

Schüssing, één van de Gestapo’s had echter gezien dat het commando van Heinz niet marcheerde hij is daarvoor gestraft. Na verloop van tijd moest Heinz terug naar het Russische front. Bij zijn afscheid heeft Heinz een speech gehouden.

In November 1944 was een deel van de gevangenen op Alpenrose vrije arbeider geworden.
Ook op 15 december werd een groep vrije arbeider. Je bleef in het kamp maar hoefde niet meer met de gevangenen mee te marcheren en je kreeg betaald voor je werk. Ook mocht je in je vrije tijd een biertje gaan drinken of eten in een Gasthof. Stammtisch was de naam van het standaard menu dat je zonder bonnen in het Gasthof kon kopen.

Het kamp in Peres werd eerst bewaakt door SS-ers. Deze werden vervangen door de Volkstürm. Rond Kerstmis 1944 waren Oekraïners de bewakers. Gert herinnert zich nog dat ze met Kerst de “Kalinka” zongen. Gert vond het primitief volk.

Het oude kamp De Kippe werd in de laatste maand gebruikt voor de Bummelanten of Bummler, treuzelaars of lanterfanten.

Soorten Alarm voor bombardementen.
Vorder Alarm – de vliegtuigen zijn gesignaleerd boven Duitsland.
Richtig Alarm – de vliegtuigen komen in de richting van deze fabriek
Angrifss Alarm – de vliegtuigen bombarderen deze fabriek.
Vor Entwarnung – Mogelijk einde van het bombardement
Entwarnung – Alles veilig.

Op 12 april 1945 werd er Pantzer Alarm gegeven. Dit hield in dat er een directe aanval van de Amerikanen met Tanks op de fabriek verwacht werd.

Bevrijding en reis naar huis
Aan het einde van de oorlog, ze waren nog niet bevrijd, is Gert met 2 maten gevlucht uit het kamp Alpenrose in Peres. Ze hebben zich verstopt op de A.S.W., de Algemeine Sachsiche Werke. Toen ze daar enige tijd zaten werden ze gewaarschuwd dat de Gestapo de fabriek uitkamde opzoek naar alles wat er niet thuis hoorde. Daarom zijn ze naar het oude kamp De Kippe gegaan en hebben zich in een barak in de buurt van de cementput verstopt. Vanuit hun schuilplaats hebben ze de gevechten gezien. De Amerikaanse tanks kwamen steeds dichterbij. Twee tanks zijn door de Duitsers in de brand geschoten. Na de bevrijding is Gert naar een Nood-ziekenhuis in Rötha gebracht. Na een maand is hij doorgestuurd naar het Sankt Jacob Ziekenhuis in Leipzig/Meusdorf aan de Chemnitzer Straße hoek Gorbitzer Straße. Hier lag hij met Italianen en Polen. Na 2 weken werd Gert met een ambulancetrein naar Namen in Belgie vervoerd. In Namen werden ze ontvangen door o.a. de Fanfare. De trein reed door naar Brussel waar hij bij aardige Belgen verbleef in het opvangcentrum aan de Rue Victor (Mabille?) ze kregen geld en mochten de bioscoop in voor half geld.

Na weer 2 weken werden ze s’-nachts met de trein naar Oudenbosch gebracht. Hier werden ze gekeurd en verhoord. Een als Amerikaanse soldaat geklede man bleek een SS-bloed groepteken onder zijn arm te hebben. Hij werd gearresteerd.
De keuring duurde lang, 1 tot 1½ uur. Om 05:30 in de ochtend waren ze klaar.
Gert kwam er achter dat zijn bagage gestolen was in Oudenbosch. Niemand had wat aan die oude kleren en persoonlijke dingen. Aangifte bij de politie had nauwelijks zin. Ze deden niets.

Op 26 juni 1945 was Gert weer thuis bij zijn ouders die vlak na de Razzia moesten verhuizen van de Wijkerstraatweg naar Zeestraat 88 in Beverwijk.

Na de oorlog is Gert huisarts geworden. Een studiegenoot was Ab Ludwig. Ab was ook bij de razzia opgepakt maar al op 3 mei 1944 vrijgelaten.

Genealogische gegevens:

Gert was gehuwd met Clara Maria Stassen (Claar), geboren Roermond 23-10-1927, overleden Amsterdam 20-02-2017.

De ouders van Gert zijn: Roelof Wijbrandus Fierstra, geboren Amsterdam 01-12-1899, overleden Heemskerk 21-10-1994. Gehuwd Amsterdam 10-09-1924 met Antje Hundt, geboren Sappermeer 20-07-1900, overleden Winterswijk 14-05-1959.